Jakie stężenie metanu stwarza realne zagrożenie w kopalniach?

Zagrożenie wybuchem metanu to zjawisko, z którym mają do czynienia górnicy pracujący pod ziemią. Ponieważ jest to zagrożenie pochodzenia naturalnego, a więc takie, które trudno przewidzieć, musi być ono objęte stałym dozorem. Tylko ciągła kontrola atmosfery pod kątem zawartości w niej metanu, pozwala na zapewnienie bezpiecznych warunków pracy. Sprawdźmy zatem, jak monitoruje się stężenie metanu?

Kto i jak określa stopień zagrożenia metanowego?

Ustawa Prawo Geologiczne i Górnicze zobowiązuje przedsiębiorcę do rozpoznawania zagrożeń związanych z pracą zakładu górniczego, a także podejmowania działań mających na celu ich minimalizację. W przypadku zagrożenia metanowego ocenia się szansę powstania w atmosferze kopalnianej stężenia metanu, prowadzącej do wytworzenia mieszaniny beztlenowej, zapalenia metanu lub jego wybuchu, co stanowi realne zagrożenie dla pracowników.

Oceny zagrożenia metanowego dokonuje się na podstawie analizy dokumentacji geologicznej sporządzonej dla konkretnego złoża lub pokładu. Kluczową rolę odgrywają także wskazania specjalistycznych przyrządów pomiarowych. Urządzenia takie produkuje m.in. firma Emag-Serwis z Katowic. Oferta firmy obejmuje: metanomierze, pyłomierze, a także detektory górnicze. Wszystkie produkowane przyrządy posiadają certyfikaty, pozwalające na ich używanie w branży górniczej.

Jakie są stopnie zagrożenia metanowego?

Kategorie zagrożenia metanowego opisano w rozporządzeniu, dotyczącym zagrożeń naturalnych, występujących w górnictwie. Dla kopalni węgla kamiennego określono 4 takie stopnie. Odnoszą się one do objętościowej ilości metanu pochodzenia naturalnego zawartej w jednostce wagowej w głębi calizny węglowej, zwanej „metanonośnością”. Najniższa wartość to 0,1 m3/Mg w przeliczeniu na czystą substancję węglową, a najwyższa przekracza 8 m3/Mg.

Do bieżącego sprawdzania poziomu stężenia metanu, wykorzystywane są metanomierze, które umożliwiają ciągły monitoring stężenia metanu w powietrzu. Urządzenia te charakteryzują się wysoką dokładnością pomiarów, a także krótkim czasem odpowiedzi. Dzięki tym parametrom pozwalają kontrolować atmosferę w miejscu pracy górników, a w razie wykrycia realnego zagrożenia powiadomić służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo pracowników.