Skąd wziął się barwnik indygo?

Indygo to jeden z najważniejszych i najstarszych barwników naturalnych, którego historia sięga czasów starożytnych. Znajdował zastosowanie przy wytwarzaniu elementów odzieży, ale również w rzemiośle i sztuce oraz stanowił istotny symbol w medytacji i ówczesnej ezoteryce. Skąd wziął się barwnik indygo powszechnie stosowany do dziś?

Czym jest indygo?

Słowo indygo ma znaczenie dwojakie. Oznacza zarówno krzew (łac. Indigofera tinctoria) posiadający właściwości farbujące, jak i nazwę barwnika, który pozyskiwany jest w sposób naturalny lub sztuczny i służy do wytwarzania różnych odcieni koloru niebieskiego stosowanych w przemyśle odzieżowym. Obecnie barwnik dostarcza do zakładów odzieżowych wiele firm, które często także same zajmują się barwieniem różnych materiałów. Jest to m.in. Farbiarnia Bilo specjalizująca się w obróbkach wykończeniowych. To m.in. dekatyzacja tkanin, farbowanie oraz uszlachetnianie tekstylnych wyrobów gotowych, takich jak bawełna, len, wiskoza poliamid oraz charakterystyczny dla indygo jeans.

Indygo – pochodzenie barwnika

Historia indygo sięga starożytnych cywilizacji: egipskiej, a także grecko - rzymskiej, której barwnik dostarczany był z Indii. Stąd określenie z łaciny i greki „indicum indikon”, co oznacza „niebieski barwnik z Indii”. Kolor indygo przeznaczony był dla faraonów oraz wysoko postawionych członków rodzin królewskich. Farbowano nim także żagle łodzi królewskich oraz elementy wyposażenia pałaców, czy odzież. Używany był w kosmetyce i medycynie i początkowo uznawany za minerał.

Dopiero za sprawą wyprawy Marco Polo do Azji okazało się, że jest to barwnik pozyskiwany z roślin rosnących w regionach subtropikalnych. Na wyższych szerokościach geograficznych również można było znaleźć roślinność zawierającą indygo, jednak jego zawartość była nieco niższa. Indygo pozyskiwane było także z innych gatunków roślin, takich jak indygowiec barwierski, rdest barwierski czy urzet barwierski.

Zastosowanie i renesans indygo

W dzisiejszych czasach barwnik indygo, zwłaszcza ten pozyskiwany naturalnie, wraca do łask za sprawą zwrotu ku ekologii i naturalnym tkaninom. Barwienie dzianin odbywa się zazwyczaj za pomocą indygo pozyskiwanego w sposób syntetyczny. Skład chemiczny indygo oraz sposób jego chemicznej syntezy określił w 1870 roku Adolf von Baeyer, za co kilka lat później otrzymał Nagrodę Nobla. Natomiast pierwsze jeansy z wykorzystaniem barwnika indygo wyprodukował w 1873 roku Levi Strauss, którego odzież do dziś sprzedawana jest na całym świecie pod marką Levi’s.